Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’te bazı değişikler yapan Yönetmelik yayımlandı
Sayı: 2015/23
Konu: Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’te bazı değişikler yapan Yönetmelik yayımlandı.
Bilindiği üzere VUK’un 140’ncı maddesinde, vergi incelemesi yapanların inceleme sırasında uymaları gereken esaslar hüküm altına alınmış olup, maddenin sonunda vergi incelemelerinde uyulacak diğer usul ve esasların Maliye Bakanlığınca çıkarılacak bir yönetmelikle belirleneceğine hükmedilmiştir. Bu çerçevede çıkarılan Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik (İnceleme Yönetmeliği) 31.10.2011 tarihinden itibaren yürürlükte olup, 6 Kasım 2015 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” (Yeni Yönetmelik) ile ilgili açıklamalar aşağıdadır.
I- Yapılması Muhtemel İşlemler Hakkında Mükelleflere Bilgi Verilmesi
İnceleme Yönetmeliği’nin “İnceleme Tutanakları” başlığını taşıyan16’ncı maddesine Yeni Yönetmelik ile dördüncü fıkra eklenmiş olup, eklenen fıkra aşağıdaki gibidir. “Tutanakta yer alan hususların vergi kanunları karşısında yapılması muhtemel işlemler bakımından ispatlama vasıtası olduğu ve yapılması muhtemel işlemlerin neler olduğu mükellefe izah edilir.”
Söz konusu değişikliğe paralel olarak İnceleme Yönetmeliği’nin “İnceleme Tutanaklarında Yer Alacak Unsurlar” başlıklı 17’nci maddesine yeni bir ibare eklenmiş olup, Buna göre vergi incelemesi ile ilgili düzenlenecek tutanaklarda, yapılması muhtemel işlemlerin neler olduğunun tutanağın düzenlenmesinden önce bildirildiği hususu yer alacaktır.
II. İnceleme Sırasında Mükelleflerin Özelge İbraz Etmesi
İnceleme Yönetmeliği’nin “Raporların Mevzuata Uygun Olması” başlıklı 18’nci maddesine Yeni Yönetmelik ile ikinci fıkra eklenmiş olup, eklenen fıkra aşağıdaki gibidir. “Mükelleflerin, inceleme sırasında vergi kanunlarına göre eleştiri konusu yapılacak hususlarla ilgili olarak inceleme elemanına özelge ibraz etmesi durumunda, özelge inceleme tutanağına dâhil edilir. Özelgenin mükellefin durumunu açıklayıp açıklamadığı hususu, inceleme elemanı tarafından düzenlenen raporda değerlendirilir.”
III. Özel Hesap Dönemine Tabi Mükelleflere Aylık Vergiler İçin Yıllık Rapor Düzenlenmesi
İnceleme Yönetmeliği’nin “Vergi İnceleme Raporlarının Düzenlenmesi” başlıklı 19’ncu maddesinin birinci fıkrasında Yeni Yönetmelik ile değişiklikler yapılmış olup, ilgili fıkranın son hali aşağıdaki gibidir: “Vergi inceleme raporları, vergi türü ve dönemi itibarıyla ayrı ayrı düzenlenir. Vergilendirme dönemi bir yıldan daha kısa olan vergilere ilişkin vergi inceleme raporları, her bir döneme ilişkin matrah ve/veya vergi farkları ayrı ayrı gösterilmek suretiyle hesap dönemine göre kazançları tespit edilenler için takvim yılı aşılmamak koşuluyla özel hesap dönemine tâbi mükelleflerde ise özel hesap dönemine tekabül edecek şekilde tek bir rapor olarak düzenlenebilir.”
IV. Eleştiri Gerektiren Hususun Bulunmaması Durumunda Kabul Raporu Düzenlenmemesi
Yeni Yönetmelik ile İnceleme Yönetmeliği’nin 19’uncu maddesinin dördüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmış olup, kaldırılan fıkra aşağıdaki gibidir: “Vergi kanunlarına göre yapılan incelemeler sonunda eleştiriyi gerektiren bir hususa rastlanmaması halinde bu durum, incelemeyi yapan tarafından düzenlenecek bir rapor ile nezdinde inceleme yapılana bildirilir.”
V. Uluslararası Bilgi Değişimi Amacıyla Yapılan Anlaşmalar
Yeni Yönetmelik ile İnceleme Yönetmeliğine 23/A maddesi eklenmiş olup, madde metni aşağıdaki gibidir:
“Uluslararası anlaşmalarda yer alan bilgi değişimine ilişkin hükümler çerçevesinde bilginin sağlanmasına yönelik gerçekleştirilecek araştırmalar öncelikli olarak ele alınır ve en kısa zamanda tamamlanır. Bu süre, bilgi talebinin Başkanlığa (Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı) ulaştırıldığı tarihten itibaren iki ayı geçemez.”
Fazlı ÇİLİNGİR
YMM, Bağımsız Denetçi