Taşınmazların Yeniden Değerlemesine de İmkan Tanıyan Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Yayımlandı.
Sayı: 2018/51
Konu: Taşınmazların Yeniden Değerlemesine de İmkan Tanıyan Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Yayımlandı.
Taşınmazların yeniden değerlemesine de imkan tanıtan 7144 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 25.05.2018 tarihli ve 30431 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Kanunun Taşınmazların Yeniden Değerlemesine İlişkin Hükümleri
Kanunun 5. Maddesi ile Vergi Uslu Kanununa eklenen “Geçici 31. Madde” ile bilanço esasına göre defter tutan tam mükellef gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerinin 25 Mayıs 2018 tarihi itibariyle aktiflerinde yer alan taşınmazlarının (sat-kirala-geri al işlemine veya kira sertifikası ihracına konu edilen taşınmazlar hariç) değerlerini 30 Eylül 2018 tarihine kadar Yİ-ÜFE değerindeki artış oranı dikkate alınarak yeniden belirlenebilmesine imkan tanınmıştır.
Ancak; finans ve bankacılık sektöründe faaliyet gösterenler, sigorta ve reasürans şirketleri, emeklilik şirketleri ve emeklilik yatırım fonları, münhasıran sürekli olarak işlenmiş altın, gümüş alım-satımı ve imali ile iştigal eden mükellefler ile kendilerine kayıtlarını Türk para birimi dışında başka bir para birimiyle tutmalarına izin verilenler (VUK md. 215) bu imkandan yararlanamayacaklardır.
Yeniden değerlemede, taşınmazların ve bunlara ait amortismanların, 25 Mayıs 2018 tarihi itibarıyla yasal defter kayıtlarında yer alan değerleri dikkate alınır. Amortismana tabi taşınmazlar için amortismanın herhangi bir yılda yapılmamış olması durumunda yeniden değerlemeye esas alınacak tutar bu amortismanlar tam olarak ayrılmış varsayılarak belirlenir.
Yapılacak değerlemede esas alınacak yeniden değerleme oranı olarak enflasyon düzeltmesine tabi tutulan;
– En son bilançoda yer alan taşınmazlar ve bunların amortismanları için, 2018/Nisan ayına ilişkin Yİ-ÜFE değerinin (341,88), söz konusu bilançonun ait olduğu tarihi takip eden aya ilişkin Yİ-ÜFE değerine bölünmesi ile bulunan oran,
– En son bilanço tarihinden sonra iktisap edilen taşınmazlar ve bunların amortismanları için, 2018/Nisan ayına ilişkin Yİ-ÜFE değerinin (341,88), taşınmazın iktisap edildiği ayı izleyen aya ilişkin Yİ-ÜFE değerine bölünmesi ile bulunan oran, dikkate alınacaktır.
Taşınmazların yukarıdaki şekilde tespit edilen değerleri ve bunlara ilişkin amortismanların, yeniden değerleme oranı ile çarpılması suretiyle yeniden değerleme sonrası değerleri bulunacaktır.
Yeniden değerleme neticesinde taşınmazların değerinde meydana gelecek değer artışı, yeniden değerlemeye tabi tutulan taşınmazların her birine isabet eden değer artışları ayrıntılı olarak gösterilecek şekilde, bilançonun pasifinde özel bir fon hesabında gösterilecektir.
Özel fon hesabına alınacak değer artışı tutarı; yeniden değerleme öncesi ve sonrasında taşınmazların bilançosunun aktifine yazılı değerinden, pasifte yazılı amortismanların çıkarılması suretiyle bulunacak tutardır.
Yeniden değerleme sonrasında taşınmazlarda meydana gelen net artışı pasifte özel fon hesabına alınacak ve bu tutar üzerinden %5 oranında hesaplanan vergi yeniden değerleme işleminin yapıldığı tarihi izleyen ayın 25 inci günü akşamına kadar bir beyanname ile bağlı olunan vergi dairesine beyan edilip ödenecektir. Bu kapsamda ödenen vergi; gelir ve kurumlar vergisinden mahsup edilmeyecek, gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmeyecektir. Beyanın zamanında yapılmaması ya da tahakkuk eden verginin süresinde ödenmemesi halinde yeniden değerleme hükümlerinden yararlanılamayacaktır.
Pasifte özel bir fon hesabında gösterilen değer artışı tutarının, sermayeye ilave edilme dışında herhangi bir şekilde başka bir hesaba nakledilen veya işletmeden çekilen kısmı, bu işlemin yapıldığı dönem kazancı ile ilişkilendirilmeksizin bu dönemde gelir veya kurumlar vergisine tabi tutulacaktır.
Yeniden değerlemeye tabi tutulan taşınmazların elden çıkarılması halinde, pasifte özel bir fon hesabında gösterilen değer artışları, kazancın tespitinde dikkate alınmayacak olup, yeniden değerlemeye tabi tutulan taşınmazlar için, yeni değer üzerinden amortisman ayrılabilecektir.
Yeniden değerlemeye tabi tutulan taşınmazların elden çıkarılmasından önce VUK’un mükerrer 298 inci maddesi uyarınca enflasyon düzeltmesi yapılmasına ilişkin şartların oluşması halinde, bu madde gereğince oluşan değer artışı fonu öz sermayeden düşülmek suretiyle mezkûr madde uyarınca enflasyon düzeltmesi yapılır.
Fazlı ÇİLİNGİR
YMM, Bağımsız Denetçi