Gelir Vergisi Stopaj Desteğine İlişkin Tebliğ Yayımlandı
Sayı: 2017/20
Konu:Gelir Vergisi Stopaj Desteğine İlişkin Tebliğ Yayımlandı.
16 Mart 2017 tarihli ve 30009 sayılı Resmi Gazete’de, 31/12/2017 tarihine kadar işe alınanlar için sağlanacak gelir vergisi stopaj desteğine ilişkin 297 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği yayımlandı.
Hatırlanacağı üzere, 9 Şubat 2017 tarihli ve 29974 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 687 sayılı KHK ile 31/12/2017 tarihine kadar işe alınacak sigortalılar için sigorta prim desteği ve gelir vergisi stopaj desteği verilmesine yönelik düzenlemeler yapılmıştır.
Buna göre, 1/2/2017 tarihinden itibaren işe alınan ve 447 sayılı Kanunun geçici 18 inci maddesinde yazılı şartları taşıyan ilave sigortalılar için asgari ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisinin, asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra kalan kısmının verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden terkin edilmesi suretiyle özel sektör işverenleri desteklenecektir.
Teşvikten yararlanacak işverenler ve yararlanma şartları
Teşvikten, özel sektör işverenleri aşağıdaki şartlar dahilinde yararlanacaktır:
- Sigortalının 1 Şubat 2017 tarihinden itibaren işe alınmış olması,
- Sigortalının işe alınmadan önce Türkiye İş Kurumuna kayıtlı olması,
- Sigortalının en az ve kesintisiz üç ay süreyle işsiz olması (işe başladığı tarihten önceki üç aya ait sosyal güvenlik kurumuna verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalılar dışında olması),
ç. Sigortalının işe girdiği tarihten önceki üç aylık sürede işsiz olmasına rağmen, işe girdiği tarihten önceki altı aylık süre içerisinde, Sosyal Güvenlik Kurumunun mevzuatı çerçevesinde, işten ayrılış nedeni en son (19), (20) ve (30) olarak bildirilenlerden olmaması,
- Sigortalının, 2016 yılının Aralık ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinde yer alan sigortalı sayısına ilave olarak işe alınmış olması.
Teşvik uygulamasında işverenin faaliyet konusu ile tam veya dar mükellefiyet esasında vergilendirilmesinin bir önemi bulunmamaktadır.
Teşvikten yararlanamayacak olanlar
a) Kamu idarelerine ait işyerlerinde çalışanlar,
b) 5335 sayılı Kanunun 30. maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerlerinde çalışanlar,
c) 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’na, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na ve uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işleri ile 4734 sayılı Kanun’dan istisna olan alım ve yapım işlerine ilişkin işyerlerinde çalışanlar,
ç) Sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar,
d) Yurt dışında çalışan sigortalılar, dolayısıyla gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanılması mümkün değildir.
1) 01/02/2017 tarihinden önce işe alınanlar için gelir vergisi stopajı teşvikinin uygulanamaması
İlave istihdam, özel sektör işverenlerinin 2016 yılı Aralık ayına ilişkin olarak verdikleri aylık prim ve hizmet belgelerinde bildirdikleri sigortalı sayısına 01/02/2017 tarihinden sonra ilave olarak yeni işe aldıkları sigortalıları ifade ettiğinden, 01/02/2017 tarihinden önce işe alınanlar için gelir vergisi stopajı teşviki uygulanmayacaktır.
Örnek 1: İşveren (A), 2016 yılı Aralık ayı ile ilgili olarak verdiği aylık prim ve hizmet belgelerinde 30 işçi çalıştırdığını bildirmiştir. Bu işveren, mevcut işçisine ilaveten 2017 yılının Ocak ayında 5 işçi, 1 Mart 2017 tarihinde de 10 işçi istihdam etmiştir.
Buna göre işveren (A), Ocak ayında istihdam ettiği ilave 5 işçiden dolayı teşvikten yararlanamayacak, ancak Mart ayında ilave istihdam ettiği ve Tebliğin 4 üncü maddesindeki şartları taşıyan 10 işçi için teşvikten yararlanabilecektir.
2) Eski çalışanların veya ilave istihdam edilenlerin 1/1/2018 tarihinden önce işten çıkarılması durumunda terkin edilecek vergi tutarının tespiti
Teşvikten yararlanılmaya başlanmasından sonra, gerek eski çalışanların gerekse de ilave istihdam edilenlerin 1/1/2018 tarihinden önce işten çıkarılması nedeniyle, 2016 yılı Aralık ayındaki toplam istihdam edilen sigortalı sayısının üzerinde kalınmak koşuluyla, bir azalma meydana gelirse terkin edilecek vergi tutarının tespitinde, ilave istihdam amacıyla işe alınanlardan kalan sigortalılar dikkate alınacaktır. Bu durumda, sigortalılardan hangisi için teşvikten yararlanılacağı işveren tarafından serbestçe belirlenecektir.
Örnek 2: İşveren (B), 2016 yılı Aralık ayı ile ilgili olarak verdiği aylık prim ve hizmet belgelerinde 40 işçi çalıştırdığını bildirmiştir. Bu işveren, Tebliğin 4 üncü maddesindeki ilave istihdama ilişkin şartları taşıyan 1/3/2017 tarihinde 10, 1/4/2017 tarihinde de 5 ilave işçi istihdam etmiş ve bu işçiler için teşvikten yararlanmaya başlamıştır.
İşveren (B), 2017 Haziran ayında teşvik kapsamında olmayan 10 işçisini işten çıkarmıştır. Bu durumda işveren (B), ilave istihdam etmiş olduğu 15 işçisi olmasına rağmen bu işçilerin tamamı için değil, 2016 yılı Aralık ayına ait istihdam sayısı olan 40’ın üzerinde kalan 5 işçi için teşvikten yararlanmaya devam eder ve bu işçilerin hangisi için teşvikten yararlanacağını ise serbestçe belirler.
3) Birden fazla işyerinde faaliyette bulunan işverenler açısından gelir vergisi stopajı teşviki şartlarının sağlanması
Birden fazla işyerinde faaliyette bulunan ve her bir işyeri için ayrı ayrı aylık prim ve hizmet belgesi veren işverenler, ilave istihdamdan dolayı gelir vergisi stopajı teşvikine ilişkin şartları her işyeri için ayrı ayrı dikkate alacaktır. İşverenin birden fazla işyerindeki çalışanlarına yaptığı ücret ödemeleri ile ilgili tek muhtasar beyanname vermesinin bir önemi bulunmamaktadır.
4)Üç aylık dönemler halinde muhtasar verenler
Üç aylık dönemler halinde verilen muhtasar beyannamelerde, ilave istihdam ile ilgili şartların varlığı her bir ay için ayrı ayrı değerlendirilerek terkin edilecek tutar belirlenecektir.
Örnek 4:
Üç ayda bir muhtasar beyanname veren işveren (D), 2016 yılı Aralık ayı ile ilgili olarak verdiği aylık prim ve hizmet belgelerinde 4 işçi çalıştırdığını bildirmiştir. İşveren 12/1/2017 tarihinde 2, 15/2/2017 tarihinde 1, 1/3/2017 tarihinde ise 1 ilave işçi istihdam etmiştir.
İşveren (D), 2017/Nisan ayında vereceği muhtasar beyannamesinde, sirkülerimizin 1. bölümündeki şartların sağlanması kaydıyla Şubat ve Mart aylarında aldığı işçiler için bu işçilerin çalıştığı gün sayısı dikkate alınarak teşvikten yararlanır. Ocak ayında istihdam ettiği işçilerden dolayı ise teşvikten yararlanamaz.
5) İşletmelerin devir olunması, kollektif ve adi komandit şirketin sermaye şirketine dönüşmesi veya teşvikinden faydalanan işverenin ölümü halinde teşvik uygulaması
Ferdi işletmelerin sermaye şirketlerine devir olunması, kollektif ve adi komandit şirketin sermaye şirketine dönüşmesi hali ile Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 19 uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamında gerçekleştirilen devir işlemlerinde işverenler, bu işlemler öncesinde ilave istihdam kapsamında olan işçiler için teşvikten faydalanmaya devam edeceklerdir.
İlave istihdam teşvikinden faydalanan işverenin ölümü halinde, aynı işe devam eden mirasçıların şartları taşımak kaydıyla teşvikten faydalanmaları mümkündür.
6)Uygulamanın başlama ve sona erme tarihleri
Gelir vergisi stopajı teşvikini düzenleyen 4447 sayılı Kanun’un geçici 18. maddesiyle, 1 Şubat 2017 tarihinden itibaren işe alınmış sigortalılar kapsama alınmıştır.
Gelir vergisi stopajı teşviki 31 Aralık 2017 tarihine kadar uygulanacaktır. Dolayısıyla en son uygulama, 2017 yılının Aralık ayı ücretleri üzerinden hesaplanan gelir vergisi için geçerli olup 2018 yılı vergilendirme dönemlerinde ise söz konusu teşvikten yararlanılamayacaktır.
7)Uygulamanın esasları
Gelir vergisi stopajı teşviki uygulanan ücretlerin vergilendirilmesinde, öncelikle asgari geçim indirimi dikkate alınır.
Asgari geçim indirimine ilişkin açıklamalar 265 seri numaralı GV Genel Tebliği’nde yer almaktadır.
2017 yılında bekâr bir çalışan için asgari geçim indirimi tutarı 133,31 TL olarak uygulanmaktadır. Evli çalışanlar için 2017 yılında uygulanan asgari geçim indirimi tutarları ise aşağıdaki tabloda dikkatinize sunulmuştur:
Eşin çalışma durumu | Çocuk sayısı | |||||
Yok | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 veya
daha fazla |
|
Çalışıyor | 133,31 | 153,31 | 173,31 | 199,97 | 213,30 | 226,63 |
Çalışmıyor | 159,98 | 179,97 | 199,97 | 226,63 | 226,63 | 226,63 |
Gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında muhtasar beyanname üzerinden terkin edilecek tutar; teşvikten yararlanılan sigortalı bazında 2017 yılında uygulanan asgari ücretin aylık brüt tutarının çalışılan gün sayısına isabet eden kısmı üzerinden hesaplanan gelir vergisinden asgari geçim indiriminin mahsup edilmesi sonucu kalan tutarı geçemez.
Örnek:
İşveren (E), 2016 yılı Aralık ayı için vermiş olduğu aylık prim ve hizmet belgesinde 5 işçi istihdam ettiğini bildirmiştir. İşveren, 1/4/2017 tarihinden itibaren işletmesinde çalıştırdığı işçi sayısını sirkülerimizin 1. bölümündeki şartları taşıyan 1 ilave işçi ile 6’ya çıkarmıştır. İlave istihdam edilen işçi bekar olup asgari ücret almaktadır.
Bu işverenin teşvikten faydalanacağı tutar aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır:
Aylık brüt ücret | 1.777,50 TL. |
Vergi matrahı [1.777,50 – (1.777,50 x %15)] | 1.510,87 TL. |
2017 yılı Nisan ayı asgari ücret üzerinden hesaplanan vergi | 226,63TL. |
Asgari geçim indirimi | 133,31TL. |
Terkin edilecek tutar (226,63 – 133,31) | 93,32TL. |
Bu işçi için vergi dairesine ödenecek tutar [226,63 – (133,31 + 93,32)] | 0 TL. |
Örnek :
İşveren (H), 2016 yılı Aralık ayı için vermiş olduğu aylık prim ve hizmet belgesinde 10 işçi istihdam ettiğini bildirmiştir. İşveren (H), 1/3/2017 tarihinden itibaren işletmesinde çalıştırdığı işçi sayısını sirkülerimizin 1. bölümündeki şartları taşıyan 1 ilave işçi ile 11’e çıkarmıştır. İlave istihdam edilen işçi evli bir çocuklu olup eşi çalışmamakta ve brüt ücreti 5.000 TL’dir.
Bu işverenin teşvikten faydalanacağı tutar aşağıdaki şekilde hesaplanmıştır.
Aylık brüt ücret | 5.000,00 TL. |
Vergi matrahı [5.000 – (5.000 x % 15)] | 4.250,00 TL |
2017 yılı Mart ayı ücreti üzerinden hesaplanan vergi | 637,50 TL. |
2017 yılı Mart ayı asgari ücret üzerinden hesaplanan vergi | 226,63 TL. |
Asgari geçim indirimi | 179,97 TL. |
Terkin edilecek tutar (226,63 – 179,97) | 46,66 TL. |
Bu işçi için vergi dairesine ödenecek tutar [637,50 – (179,97 + 46,66)] | 410,87 TL |
8) Bildirim verme zorunluluğu ve beyannamede gösterim
Gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanmak isteyen işverenlerin sirkülerimizin ekinde yer alan “İstihdamın Teşvikine İlişkin Bildirim”i (EK:1) doldurmaları ve muhtasar beyanname ekinde vermeleri zorunludur. Bildirimin Tablo-1 bölümünün (XIV) numaralı sütununun toplam satırında yer alan tutar, Tablo-2’nin (j) sütununa aktarılacaktır.
İşverenler, bildirimin Tablo-2’nin (j) sütununda yer alan terkin edilebilecek vergi tutarını verecekleri muhtasar beyannamenin Tablo-1 “Matrah ve Vergi Bildirimi” bölümünün (20/e) No.lu satırında (4447 sayılı Kanunun geçici 18 inci maddesi kapsamında terkin edilecek tutar) göstereceklerdir. Bu tutar, aynı beyannamenin (19/b) No.lu satırda gösterilen gelir vergisi kesintisi toplamından indirilerek terkin işlemi gerçekleştirilmiş olacaktır.
Terkin işlemi sonrasında kalan gelir vergisi tutarı, muhtasar beyannamenin (21) No.lu “Terkin Sonrası Kalan Gelir Vergisi Tutarı” satırında gösterilecektir. Bu tutar tahakkuka esas alınacak ve beyannamenin Tablo-2 “Tahakkuka Esas İcmal Cetveli” bölümünün (2) No.lu “Tahakkuk eden” satırına aktarılacaktır.
Terkine konu edilen tutar, muhtasar beyannamenin (20/e) No.lu satırında gösterilmiş olduğundan, vergi dairesince ayrıca bir terkin işlemi yapılmayacaktır.
9)Haksız yere teşvikten yararlananlara uygulanacak yaptırımlar
Teşvikten yararlanan işverenlerin sonradan yapılan tespitlerde teşvikten yararlanma şartlarını haiz olmadıklarının belirlenmesi halinde tahakkuk ettirilerek terkin edilen vergi, Vergi Usul Kanunu ile 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde gerekli müeyyideler uygulanarak tahsil edilecektir.
Fazlı ÇİLİNGİR
YMM, Bağımsız Denetçi