Enflasyon düzeltmesi uygulamasında bazı değişiklikler yapılmıştır.
SAYI: 2024/37
KONU: Enflasyon düzeltmesi uygulamasında bazı değişiklikler yapılmıştır.
30 Ekim 2024 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 7529 sayılı Kanun ile enflasyon düzeltmesi uygulamasına ilişkin aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır:
- Yapılmakta olan yatırımlar hesabına ilişkin enflasyon düzeltmesi
7529 sayılı Kanun’un 11. Maddesiyle enflasyon düzeltmesine ilişkin hükümlerin yer aldığı VUK’nun mükerrer 298. maddesinin (a) fıkrasının sonuna 10. bent eklenmiştir.
Bu düzenlemeyle enflasyon düzeltmesine tabi tutulan “Yapılmakta olan yatırımlar” (YOY) hesabına ilişkin düzeltme farklarının, dönem kazancıyla ilişkilendirilmeyeceği hüküm altına alınmıştır.
Buna göre muhasebe standartları uyarınca YOY hesabında takip edilen tutarların enflasyon düzeltmesine tabi tutulması sonucunda oluşan ve bu hesabın alt hesabında izlenen düzeltme farkları, bilançonun pasifinde özel bir fon hesabında gösterilecek ve dönem kazancının tespitinde dikkate alınmayacaktır.
Özel fon hesabında bulunan bu tutarlar, yatırımın tamamlanarak ilgili iktisadi kıymetin aktifleştirilmesi gereken dönem ile bu dönemi takip eden 4 hesap dönemi içerisinde eşit taksitler halinde dönem kazancının tespitinde dikkate alınacaktır.
Özel fon hesabında izlenen ve dönem kazancının tespitinde dikkate alınmayan bu tutarlar her yıl yeniden değerleme oranında artırılacaktır. Bu hesaplarda izlenen tutarlar ayrıca enflasyon düzeltmesine tabi tutulmayacaktır.
Yatırım döneminde veya iktisadi kıymetin aktifleştirilmesinden sonra işin bırakılması veya özel fon hesabında izlenen söz konusu tutarların bir kısmının veya tamamının başka bir hesaba nakledilmesi ya da işletmeden çekilmesi hallerinde, yukarıdaki kapsamda dönem kazancında dikkate alınmayan tutarlar; işin bırakıldığı veya özel fon hesabının kısmen veya tamamen yukarıdaki hükümlere aykırı şekilde kullanıldığı dönemin kurum kazancının tespitinde dikkate alınacaktır.
- Enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kâr/zarar farkının kazancın tespitinde dikkate alınamaması
VUK’nun geçici 33. maddesinde “Bankalar, 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu kapsamındaki şirketler, ödeme ve elektronik para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri tarafından geçici vergi dönemleri de dahil olmak üzere 2024 ve 2025 hesap dönemlerinde yapılan enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kâr/zarar farkı kazancın tespitinde dikkate alınmaz.” hükmü yer almaktadır.
7529 sayılı Kanun’un 12. maddesiyle yukarıdaki hükme, tasfiye ve iflas hallerindeki şirketler ile 233 sayılı KHK kapsamındaki iktisadi devlet teşekkülleri ve kamu iktisadi kuruluşları dahil edilmiştir.
Bu hüküm; tasfiye halindeki şirketler açısından kurumların tasfiyeye girmesine ilişkin genel kurul kararının tescil edildiği, iflas halindeki şirketler açısından ise iflasın açıldığı tarihin içinde bulunduğu hesap döneminden itibaren uygulanacaktır.
Bu tarihten önce geçici vergi dönemlerine ilişkin yapılmış olan enflasyon düzeltmesine yönelik geriye dönük herhangi bir düzeltme yapılmayacaktır.
Tasfiyeden vazgeçilmesi ya da iflasın kaldırılması durumunda, tasfiyeden vazgeçilen tarihin veya iflasın kaldırılmasına ilişkin mahkeme karar tarihinin içinde bulunduğu geçici vergi döneminden itibaren enflasyon düzeltmesi uygulanacaktır. Tasfiyeden vazgeçilmesi veya iflasın kaldırılması hallerinde, yukarıdaki kapsamda dönem kazancında dikkate alınmayan tutarlar tasfiyeden vazgeçildiği veya iflasın kaldırıldığı dönem kazancının tespitinde dikkate alınacaktır.
Bu düzenlemeler, 1 Ocak 2024 tarihinden geçerli olmak üzere Kanun’un yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir. Özel hesap dönemine tabi mükellefler için 2024 yılında başlayan hesap döneminden itibaren geçerli olacaktır.