Ek motorlu taşıt vergisi ihdas eden ve vergi mevzuatında çeşitli değişiklikler içeren 7456 sayılı Kanun yayımlanmıştır.
Sayı:2023/24
Konu: Ek motorlu taşıt vergisi ihdas eden ve vergi mevzuatında çeşitli değişiklikler içeren 7456 sayılı Kanun yayımlanmıştır.
1- Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu’nun (I), (I/A), (II) ve (IV) sayılı tarifelerine göre vergiye tabi olan taşıtlar için bir defaya mahsus olmak üzere ek motorlu taşıtlar vergisi ihdas edilmiştir.
15 Temmuz 2023 tarihinde ilgili sicilde kayıt ve tescilli bulunan taşıtlar ile 15 Temmuz’dan 31 Aralık 2023 tarihine kadar ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilecek olan taşıtlar için bir defaya mahsus olmak üzere ek vergi ödenecektir.
Ek vergi, 2023 yılı için tahakkuk ettirilen motorlu taşıtlar vergisi tutarı kadar olacaktır.
15 Temmuz 2023 tarihinde ilgili sicillere kayıt ve tescilli olan taşıtlara ilişkin ek verginin ilk taksiti 31 Ağustos 2023 tarihine kadar, ikinci taksiti 30 Kasım 2023 tarihine kadar ödenecektir.
15 Temmuz-31 Aralık 2023 döneminde ilk defa kayıt ve tescil edilecek taşıtlara ilişkin ek vergi ise bu taşıtların motorlu taşıtlar vergisi ile birlikte peşin olarak ödenecektir.
Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu’nun 4. maddesinde yer alan istisnalar ek motorlu taşıtlar vergisi için de uygulanacaktır.
Kahramanmaraş’ta meydana gelen depremler dolayısıyla mücbir sebep hali ilan edilen yerlerde;
– Deprem tarihi itibarıyla kayıt ve tescilli olan taşıtlar,
– Deprem nedeniyle yıkılan veya ağır ya da orta hasarlı hale gelen binaların maliklerine ait taşıtlar,
– Depremde ağır hasar görerek kullanılamaz duruma gelen taşıtlar ile
– Deprem nedeniyle eşi veya birinci derece kan hısımlarından birini kaybeden mükelleflere ait taşıtlar, ek motorlu taşıtlar vergisinden müstesnadır.
2– Bankalar, 6361 sayılı Kanun kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri için kurumlar vergisi oranı %25’ten %30’a, diğer kurumlar vergisi mükellefleri içinse %20’den %25’e çıkarılmıştır.
Bu oranlar 1 Ekim 2023 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak üzere; Kurumların 2023 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına uygulanacaktır. (Özel hesap dönemine tabi olan kurumlarda ise 2023 takvim yılında başlayan özel hesap dönemi ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde dilen kazançlarına uygulanacaktır.)
3– 22.01.2022 tarihinde yayınlanan 7351 sayılı Kanunla KVK 32. Maddesine eklenen 7. Fıkrası ile ihracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranı 1 puan indirimli olarak uygulanmaktaydı.
7456 sayılı Kanun’un 21. maddesiyle yukarıdaki “1 puan” ibaresi “5 puan” şeklinde değiştirilmiştir. Buna göre; ihracat yapan kurumların, münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi 5 puan indirimli olarak uygulanacaktır.
KVK’nun 32. maddesinin 8. fıkrasında yapılan değişiklikle birlikte hem ihracat yapan hem de sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranının 5 puan indirimli olarak uygulanması durumunda, bu kazançların üretimden gelen kısımlarına ayrıca 1 puanlık indirim uygulanmayacağı düzenlenmiştir.
Bu indirimli oranlar, 1 Ekim 2023 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak üzere; Kurumların 2023 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına uygulanacaktır. Özel hesap dönemine tabi olan kurumlarda ise 2023 takvim yılında başlayan özel hesap dönemi ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde dilen kazançlarına uygulanacaktır.
4– 7456 sayılı kanunda yapılan düzenleme ile KVK’nın 5. birinci fıkrasının (a) bendinin (4) numaralı alt bendi yürürlükten kaldırılmıştır. Böylelikle kurumların, girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde ettikleri gelirlere sağlanan istisna hariç olmak üzere diğer yatırım fonlarından elde ettikleri gelirlere yönelik istisna kaldırılmış olmaktadır.
Ayrıca KVK’nın 5. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin son cümlesi “Diğer yatırım fonu katılma payları ile yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde edilen kâr payları bu istisnadan yararlanamaz.” şeklinde değiştirilmiştir.
Yukarıdaki hükümler, 15 Temmuz 2023 tarihinden itibaren iktisap edilen yatırım fonu katılma paylan için uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
5– Kurumlar Vergisi Kanunu’nun istisna kazançların yer aldığı 5. maddesinin 1 numaralı fıkrasının (e) bendinde; kurumların, en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan iştirak hisselerinin satışından doğan kazançların %75’lik kısmı ile aynı süreyle aktiflerinde yer alan taşınmazların satışından doğan kazançların %50’lik kısmının kurumlar vergisinden istisna olduğuna dair düzenleme yer almaktadır. 7456 sayılı Kanunda yapılan düzenleme ile yukarıdaki hükümde yer alan “kısmı ile aynı süreyle aktiflerinde yer alan taşınmazların satışından doğan kazançların %50’lik” ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır. Böylelikle kurumların taşınmaz satışlarından elde ettikleri kazançlara tanınan kurumlar vergisi istisnasına son verilmiştir.
7456 sayılı Kanun’un 22. maddesinde ise bir geçiş düzenlemesine yer verilmektedir. Buna göre 15 Temmuz 2023 tarihinden önce kurumların aktifinde yer alan taşınmazlar için yukarıdaki değişiklik öncesi hükümler uygulanacaktır. Ancak %50 olarak uygulanan istisna oranı, 15 Temmuz 2023 ve sonrasında yapılacak taşınmaz satışlarından sağlanan kazançlar için %25 olarak dikkate alınacaktır.
Bu düzenlemeye paralel olarak; KDV Kanunu’nun 17/4 -r bendinde, kurumların aktifinde en az iki tam yıl süreyle bulunan iştirak hisseleri ile taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimlerin KDV’den istisna olduğuna ilişkin düzenleme yer almaktadır. 7456 sayılı Kanunla yapılan düzenlemeyle yukarıdaki hükümde yer alan “iştirak hisseleri ile taşınmazların” ibaresi “iştirak hisselerinin” şeklinde değiştirilmiştir. Bu değişiklikle kurumların aktifinde en az iki tam yıl süreyle bulunan taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimler için geçerli olan KDV istisnasına son verilmiş olmaktadır.
7456 sayılı Kanun’un 8. Maddesinde yapılan bir geçiş düzenlemesiyle, KDV Kanunu’na eklenen geçici 43. madde uyarınca 15 Temmuz 2023 tarihinden önce kurumların aktifinde yer alan taşınmazlar için yukarıdaki değişikliklerden önceki hükümler uygulanacaktır. İlgili düzenlemeler, Kanun’un yayım tarihi olan 15 Temmuz 2023’de yürürlüğe girmiştir.
6– Afetzedelere bağışlanacak konutların inşası dolayısıyla kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına yapılan teslim ve hizmetlerde KDV istisnası 7456 sayılı Kanun’un 9. maddesiyle KDV Kanunu’na geçici 44. maddesine eklenmiştir. Buna göre 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen depremler nedeniyle genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, AFAD ile imzalanan protokol kapsamında afetzedelere bağışlanacak konutların inşası dolayısıyla kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına yapılan teslim ve hizmetler, 31.12.2024 tarihine kadar KDV’den istisna olacaktır. Bu kapsamda yapılan teslim ve hizmetler nedeniyle yüklenilen vergiler, vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan vergiden indirilecektir. İndirim yoluyla telafi edilemeyen vergiler KDV Kanunu’nun 32. maddesi uyarınca istisna kapsamında işlem yapan mükellefin talebi üzerine iade edilecektir. Cumhurbaşkanı’nın, bu istisna süresini bir yıla kadar uzatma yetkisi bulunmaktadır. Bu düzenleme Kanun’un yayım tarihi olan 15 Temmuz 2023’de yürürlüğe girmiştir.
7– Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 19. maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendinde kısmi bölünme düzenlemesi yer almaktadır. 7456 sayılı Kanunla söz konusu bentte yapılan değişikliklerle, taşınmazlar kısmi bölünme kapsamından çıkarılmıştır. Bu hüküm, 1 Ocak 2024 tarihinde yürürlüğe girecektir.
8– ÖTV Kanunu’na ekli (I) sayılı listede petrol ve petrol ürünleri ile solvent ve solvent türevi ürünler yer almaktadır. (III) sayılı listede ise kolalı gazozlar ve bazı alkolsüz içecekler ile alkollü içkiler, sigara, sigarillo, puro gibi ürünler ile içilen, çiğnenen veya enfiye olarak kullanılan tütün mamulleri yer almaktadır. 7456 sayılı Kanun’un 12. maddesinin (a) ve (b) fıkraları ile ÖTV Kanunu’na ekli (I) ve (III) sayılı listelerde yer alan malların, oluşabilecek fiyat dalgalanmalarına uygun şekilde vergilenmesi amacıyla Cumhurbaşkanı’na tanınan yetkiler artırılmaktadır. Diğer taraftan, maddenin (c) fıkrası ile Kanun’a ekli (I) sayılı listedeki mallar için maktu vergi tutarlarının enflasyondan etkilenmemesi amacıyla bu tutarların her yıl ocak ve temmuz aylarında, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından ilan edilen yurt içi üretici fiyat endeksindeki (Yİ-ÜFE) son altı ayda meydana gelen değişim oranında güncellenebilmesi amacıyla düzenlemeler yapılmıştır. Söz konusu hükümler, Kanun’un yayım tarihi olan 15 Temmuz 2023’de yürürlüğe girmiştir.