Kızılay Derneği ve İktisadi İşletmelerine ilişkin vergisel düzenlemeler içeren 6639 sayılı “Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” 15 Nisan 2015 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı.

Sayı: 2015/10

Konu: Kızılay Derneği ve İktisadi İşletmelerine ilişkin vergisel düzenlemeler içeren 6639 sayılı “Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” 15 Nisan 2015 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı.

15 Nisan 2015 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6639 sayılı Kanun’un içerdiği vergisel düzenlemeler aşağıda açıklanmıştır.

1. 1606 sayılı Kanun Kapsamına Giren Dernek ve Kurumların Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunları Kapsamındaki Gelirlerinde Yapılacak Stopaj

Bilindiği üzere, 1606 sayılı Kanun’un 1’inci maddesine göre; Türkiye Kızılay Derneği, Türk Hava Kurumu, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü, Türkiye Yardım Sevenler Derneği ve resmi darülaceze kurumları ile Darüşşafaka Cemiyeti ve Yeşilay Derneği her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır. Bahsi geçen maddenin devamında ise söz
konusu muafiyetin Türkiye Kızılay Derneğinin 5624 sayılı Kanun’a göre yürüttüğü faaliyetleri hariç olmak üzere, bu kuruluşlara ait iktisadi işletmeleri kapsamadığı ifade edilmiştir. 6639 sayılı Kanun’un 12’nci maddesinde, yukarıda değinilen muafiyetin Gelir Vergisi Kanunu ile Kurumlar Vergisi Kanunu uyarınca yapılacak vergi kesintilerini de kapsamadığına ilişkin hüküm 1606 sayılı Kanun’un 1’nci maddesine eklenmiştir. 6639 sayılı Kanun’un 12’nci maddesi ile gelen bu değişiklikle birlikte, 1606 sayılı Kanun kapsamına giren dernek ve kurumların Gelir ve Kurumlar vergisi kapsamındaki gelirleri üzerinden vergi kesintisi yapılacaktır.

2. Türkiye Kızılay Derneğine Getirilen KDV İstisnası

6639 sayılı Kanun’un 13’üncü maddesi ile 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 13’üncü maddesinin birinci fıkrasına (h) bendi eklenmiştir. Eklenen bent hükmüne göre, Türkiye Kızılay Derneğine, derneğin tüzüğünde belirtilen amaçlarına uygun olarak yerine getirmesine yönelik görevler kapsamında yapılan teslim ve hizmetler KDV’den istisnadır. Söz konusu görevler ve hizmetler bent hükmünde, afet yönetimi ve yardımları, barınma, beslenme, sosyal yardımlar, toplumu bilinçlendirme, ulusal
ve uluslararası insancıl hukuk ve uluslararası Kızılay-Kızılhaç Hareketi faaliyetleri, savaş  veya olağanüstü hallerdeki görevleri ile kan, sağlık, göç ve mülteci hizmetleri (sığınmacı hizmetleri dahil) olarak sayılmıştır. Diğer yandan, eklenen bentte Türkiye Kızılay Derneğinin ulusal ve uluslararası işbirlikleri, uluslararası mensubiyet ve üyelikleri, Birleşmiş Milletlere bağlı kurum ve kuruluşlar ile uluslararası akreditasyonu olan yardım kuruluşlarıyla yürüttüğü insani yardım faaliyetleri kapsamındaki teslim ve hizmetlerinin de KDV’den istisna olduğu hüküm altına alınmıştır.

3. Kentsel Dönüşüm Kapsamında Trampa Yoluyla Kamulaştırılan Taşınmazlara İlişkin İstisnalar

6639 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesi ile 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’na “Geçici Madde 35” eklenmiştir.
Buna göre, 2011/2266 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile uygulama usul ve esasları belirlenen ve sınırları ve koordinatları gösterilen alanda yapılacak iyileştirme, yenileme ve dönüşüm projeleri kapsamında, trampa yolu ile kamulaştırılan taşınmazların Hazineye devir ve teslimi işlemleri 31/12/2018 tarihine kadar katma değer vergisi, damga vergisi ve tapu harcından müstesnadır.
Öte yandan, maddenin devamında, bu taşınmazların 31/12/2018 tarihine kadar Hazineye devrinden dolayı Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunlarına göre kazanç oluşmuş sayılmayacağı ifade edilmiştir.

4. Türkiye Kızılay Derneği’ne Ait İktisadi İşletmelere Getirilen Kurumlar Vergisi ve Kar Payı Stopajı Affı

6639 sayılı Kanun’un 17’nci maddesi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’na “Geçici Madde 8” eklenmiştir.
Eklenen söz konusu geçici maddeye göre, Türkiye Kızılay Derneğine ait iktisadi işletmeler adına bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki vergilendirme dönemlerine ilişkin tarh veya tahakkuk ettirilen kurumlar vergisi ve kar dağıtımına bağlı vergi kesintisi ile bu vergiler ve geçici vergiye ilişkin gecikme zammı, gecikme faizi ve vergi cezalarının tahsilinden bazı şartlarla vazgeçilecektir. Bahsi geçen maddede bu şartlar;

i. bu alacaklarla ilgili olarak açılmış bulunan tüm davalar ile
ii. Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 67’nci maddesinin uygulanmasına yönelik açılmış tüm davalardan, bu maddenin yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar (30.06.2015) vazgeçilmesi ve bu konuda sonraki vergilendirme dönemlerinde de ihtilaf yaratılmaması olarak ifade edilmiştir.

Diğer yandan Kurumlar Vergisi Kanunu’na eklenen geçici 8’nci maddenin ikinci fıkrasında, yukarıda belirtilen şartların yerine getirilmesi ve anılan iktisadi işletmelere ait kurum kazançlarının tamamının Türkiye Kızılay Derneğine aktarılması koşuluyla, bu iktisadi işletmeler adına sonraki vergilendirme dönemleri de dahil olmak üzere kurumlar vergisi ve kar dağıtımına bağlı vergi kesintisinin hesaplanmayacağı ve tarhiyat yapılmayacağı, yapılmış olan tarhiyatların terkin edileceği, madde kapsamında terkini gereken alacaklara karşılık tahsil edilmiş tutarların red ve iade edileceği ifade edilmiştir. Ancak, fıkranın devamında, yukarıda bahsi geçen ihtilaf yaratılmaması şartının ihlal edilmesi halinde bu fıkra kapsamında tarhiyatından vazgeçilen ve terkin edilen vergi ve bu vergilere bağlı vergi cezaları ile ferilerinin ihlal tarihi itibarıyla zamanaşımı süreleri dikkate alınmaksızın tahakkuk ettirileceği hüküm altına alınmıştır. Ayrıca, geçici 8’nci maddenin üçüncü fıkrasına göre, söz konusu davadan vazgeçme
dilekçeleri bağlı bulunulan vergi dairesine verilecek olup bu dilekçelerin vergi dairesine verildiği tarih, ilgili yargı merciine verildiği tarih sayılacaktır.

Fazlı ÇİLİNGİR

YMM, Bağımsız Denetçi